De Turi Oberli



Automaate-Gschichte

45. Oberi-Mundaartkolumne
vom Richart Eereschpèrger

Läser-Echo
Schööni Befridigunge für miich als Kolumneschriiber sind imer d Echo, wo vo Läserinen und Läser zrugg chömed. Wil s zäiged, das i mit mim Gschriibsel Fantasii und Erinerig ha chöe bewege. 

Rauchen abgwöne mit Fötele
Vor e paar Jaar han i i de Kolumne «Rauch-Stopp» vo der eebige Müesaal gschribe, wo s Rauchen-Abgwöne macht. Drufabe schriibt mer en Läser, sogaar uf Züritüütsch: «Sucht isch für miich käs Theema. Ich chan alem widerstaa, ussert de Versuechig... (Isch zwar nid vo miir, passt aber nid schlächt.) Rauche han i zwaar emaal aagfange, mit Pfiiffe, so schaurig intellektuell, ha so schrèèg prüeffend driigglueget, und dän vo dère Poosen e Foti gmacht im en Automaat. Wo s Biltli usechoo isch, han i d Pfiiffe furtggrüert, wil i so huere tublig uusgsee han. Und nie me ggraucht. Sider chan i, wä mer mi bin eren Unaart vertwütscht, imer säge: ‹Defüür rauch i niid.›» 

Automaae-Föteli
Die Gschicht mit em Automaate-Föteli hät bi miir es Gedèèchniss-Schubläädli uuftaa us de Ziit, won i no em Fèrie-Verräis-Zwang underworffe gsii bin. Im letschte Momänt han i doo gmèrkt, das i no muen e nöiji Idäntitèèts-Chaarte haa und han im enen Automaat (doozmaal no schwarz-wiiss) eso Passföteli gmacht. S isch zur Ziit vom tüütschen RAF-Thèror gsii, und miini Biltli händ uusgsee wien uf säbne Thèrorischte-Faandigsliischte. Won i s uf der Iiwonerkontrolen em Kanzlischt zum Iichlöibe gibe, mäin i, ich mües mi no defüür entschuldige. Do säit dèè zum mi trööschte: «Ich han scho vil verreckteri iigchläbt.»

Vier für äis
En Jugetfründ vo Oberi hät mer verzellt: Ich erinere mi a Zziit, won i de Fränkler zwäimaal ha müesen umetrüle, bevor en in en Automaat gheit ha. Emaal hä mer in Winterfèrie für es Schiilift-Abo vo allne drei Töchteren e nöis Föteli pruucht. Am en Automaat hät s vier für es Fränkli ggèè. Ich laan also en Franken in Schlitz und buggsiere vor jedem Blitz
gschnäll äis Chind nach em andren uf der Automaate-Hocker. Soo han i zwee Franke gsparet. Nu di Jüngscht hät zwäi Biltli überchoo, will si als Letschti zwäimaal hät chöne posiere.

En Wettbewèèrbs-Poschte
De gliich Fründ verzellt us de Ziit, won er no im Voorstand vom ene Turnveräin mitgmacht hät: Jedes Jaar hä mer am Voorstandsuusfluug en
Wettbewèèrb veraastaltifiziert. Emaal
hä mer d Uufgaab ghaa, am Fotiautomaat im HB Winti es Biltli von eren andere Körperpartii weder em Gsicht z schüüsse. Mer sind gstaffelt in Baanhoof choo, und won i wott in Automaat ie, mèrk i, das hinder em zogne Voorhängli scho äine von öis stäckt. 

E Porno-Studio?
Aber wie! Miich hät s schier überschlage! Uf em Hocker isch en Koleeg mit abegglaane Hose ghuuret und hät sich der Aarsch abliechte laa.
Mer hät en dänn bi de Schürierig gliich erchänt, wil en Zipfel (näi, nid dèè, won iir iez mäined!), wil en Zipfel vo sim farbige Liibli is Bild gglampet isch...

Phaarkplatz- und Kassenautomaate
Won i säbmaal in Spitaal-Phaarkplatz ie faare, fröög i mi, werum die daas trotz Daateschutz wüssid: Uf em Barièèrenautomaat isch «Ticket» gstande. Ich trucke gliich uf de grüen Chnopf, schnapp mer s Pharkier-Bileet und steck s is Buesetäschli. Und nach mim Chrankepsuech im nüünte Stock schieb i s dänn dune wider in Kassenautomaat näbet em Uusgang. D Aazäig bröösmelet miini Pharkierdaaten und de Priis ane: es Fränkli. Ich han aber bloos Zwänzger, Zäner und Föiferli im Portmenee, und der Automaat nimmt nu Münz vom Füfzger aa uufwèrts aa. Miini Batze chlämpered wider unen use.

En Wächselchund
Ich gaanen a d Kasse vo de Kafeteriia und gibe de Kassiereri vo Aafang aa z verstaa, das si mit miir nid «das Geschäft des Tages» machi. Si lachet: «Ich han no öppe söttig Chunde!» und wächslet mer mis Münz. Won i zum Automaat zrugg chume, hät dèè mis Bileet scho wider usegspöizlet. Ich schüürge s nomaal in Schlitz und stuune nid schlächt, won uf der Aazäig en Franke füfzg erschiint. Min Abstächer a d Kafikasse mue mi ziitlich i di nööchscht hööcher Taxkategorii buggsiert haa. 

Es Fruschtmümpfeli
Jetz langet halt mis Stützli niid, und Füfzgernoote nimmt der Automaat nid aa. Was bliibt mer anders übrig, als namaal a d Kafikasse z gaa und miini Noote z wächsle? Aastandshalber chauff i no e Grèèmschnitte; bim Uusfaartautomaat isch es ee scho regischtriert: «Ticket».

Uusfaart-Stau
Em Spängler-Wèrni isch es bim ene Phaarkhuus-Automaat no blööder ggange. Er hät sis Phaarkticket scho zalt ghaa und hät mit sim «Polo» i d Uusfaart-Schlangen iigfädlet. Aber die chunt is Stocke, bis nüüt me gaat, weder d Huupene vo Ungeduldige. De Spängler-Wèrni laat d Schiiben aben und lueget füre, was loos seig. Bim Uusfartautomaat vor de Barièère staat e vornèèmi Limusiine. Drususe langet en Gold-gchettelete Frauenaarm, wo mit spitzige Finger es Ticket in Schlitz schoppet. Aber der Automaat spöizlet das Uusfaartbileet imer wider use.

Hülffsberäit
Wil s Samschtigemorge gsii isch und de Wèrni no käi gueti Taat hinder sich gha hät, stiigt er uus und gaat de Kolone naa füre zur vornèème Limusiine. Er git de Daame (si heig Hoochtüütsch ggredt) sis Ticket und säit, si sell demit use fare, er göng dänn mit irem zur Kasse zrugg. Si tanket, schiebt s in Schlitz, und d Kolone chunt wider i Faart. E paar, won en beobachtet händ, winked und tanked em Wèrni. Nu cha dèè mit dèm Gwink nüüt chauffe.

Böösi Überraschig
Won er nämli de Daamen ires Bileet in Kassenautomaat steckt, stunnet er nid schlächt. Uf em Displei erschiint de stolzi Betraag vo vierevierzg füfzg, i Zaale: CHF 44.50. «Das h… S…-L… mues im Hotel übernachtet haa!» rutscht em Wèrni use. «Ich hasse blondi, Gold-schmückti Daamen i voornèème Limusiine!»